Vouvos contar as pequenas
pinceladas que sei dos meus avós, neste caso maternos. Atendede.
Miña avoa Esther perdeu
ao seu pai cando tiña 9 anos. O seu pai, José Caamaño, era patrón dun barco
pesqueiro. Sempre foi patrón menos eses tres anos que estivo nun campo de
concentración por unha falsa acusación que dicía que era comunista cando en
realidade non o era. No tempo deses tres anos, a súa muller, a miña visavoa,
Manuela Souza, non podía ir a visitalo pero sí podía mandarlle comida que non
sabía moi ben se esa comida lle chegaría pero ela a mandaba. Daquela tiñan
relación cun home que tiña acceso a esos lugares entón Mauela pensou que sería
boa idea mandarlle comida a José por mediación daquel home. Dixo que non tiña
problema pero que quen algo quere, algo lle costa polo que o muy carota díxolle
que o se acostaba con él que non lle llevaría a comida. Manuela negouse e
pechou a porta nas narices do home. Cando José saiu de alí, embarcou no seu
barco. Navegaba moito e pasaba moi pouco na casa pero vivían ben, tiñan unha
casa moi grande en Noia e tiñan un moi bó soldo ao mes.
O problema chegou cando
aos 39 anos, deulle in ataque ao corazón a José navegando cara a Australia.
Manuela quedouse a cargo de catro fillos e sen nada polo que vendeu a súa casa
e marchou para la Graña.
Ao quedarse sen o soldo
de José, os meus tios-avós e a miña avoa tiveron que traballar. Miña tia-avoa
Mucha, traballou cosendo nunha casa dunha familia acomodada pero terminou por
irse cando lle contaba a Manuela o trato que recibía e que lle facían comer as
sobras. Manuela que era unha muller curada en desgracias, a sacou rápidamente
de alí e pasou a traballar cosendo pero facendo encargos dende a casa. Meu
tio-avó Pepe, era o único home polo que foi o único que puido estudar. Estudo
máquinas e traballou toda a súa vida en Bazán. Pola outra banda miña tía-avoa
Cuca e miña avoa Esther, traballaron nun forno de leña.
Mentres tanto Manuela
conseguiu ahorrar e comprou un pequeño bar na Graña. Xa coa situación máis
acomodada o bar pasou a ser un negocio familiar pero aínda quedaba o recordo de
José. Tivo que aforrar moitos cartos pero conseguiu traer o seu corpo, xa que
daquela lle daban a opción de cobrar unha indemnización ou de pagar e traer o
corpo dende Australia. Trouxo o corpo e foi enterrado aínda que Manuela nunca
creeu realmente que trouxeran o corpo.
Miña avoa e máis os meus
tíos-avós casáronse todos pero vouvos falar do meu avó e do meu tio-avó
político Chicho.
CHICHO.
Eu apenas recordo a Chicho
pero o recordo que teño non é malo, aínda que tiña os seus defectos. Recordo
perfectamente como se poñía cada vez que tocabas o tema de Franco. A familia de
Chicho fóra fusilada toda no Castelo de San Felipe e outros poucos á luz do
faro da Torre de Hércules. Dende pequeno quedou só ao cargo dunha tía e adoptpu
un sentimiento e un carácter moi forte contra a opresión, aínda que foi freando
co tempo grazas a Mucha, que tiña medo a perdelo nalgunha manifestación ou
nalgún arrebato deses que lle daban.
JUÁN, o meu avó
Do meu avó si que teño un
gran recordó. Dende pequeño tamém tivo que buscarse a vida non por quedar sin
pais, senón por ter que axudar económicamente a estes. Da súa vida de mozo teño
moi pouco posto que todo o que sei, seino de cando casou coa miña avoa.
Sempre traballou moi ben
e moito. Non lle tocou emigrar pero si lle tocou marchar cara Asturias a
traballar día e noite nas minas. Cando conseguiu diñeiro volveu a Graña coa
miña avoa e compraron unha parcela de terreo preto da casa onde agora hai un
bloque de edificios. Nesa parcela tiñan coellos xa que nn tempo miña avoa
vendia as peles dos coellos pero deixou de facelo porque a Juán dáballe pena
matalos. O que sí que recordó ben son os grandes cerdos que tiñan alí e os
recordó porque todos tiñan nomes de xogadores do Madrid de fútbol. Puskas,
Juanito,Paco….
Tiña tamén unha chalana
preciosa que aínda a coservamos e a uso eu sobre todo no verán para ir a pescar
xa que o meu avó gustáballe moito a pesca.
Coa parcela iban saíndo
as cousas adelante pero con catro fillos había que sacar máis ingresos así que
meu avó meteuse a traballar en Izar onde estivo toda a vida ata que enfermou.
Teño o recordo dos
antigos homes fuertes e traballadores, que saían as calles a protestar e logo
chegaban a casa cunha sonrisa e parecía que non pasaba nada.
Cando Franco morreu na
casa da miña nai era todo felicidade posto que tiveron tres días sen escola
pero para Chicho e Juán era outro motivo de celebración distinto.
Os dous morreron
tranquilos e orgullosos sabendo que ao final, tanto traballo e sufrimento
serveu para algo. Meu avó puido verme a min de pequeno co seu buzo verde de
Izar saíndo a pescar na María, a chalana que tanto lle costou facer e que usaba
como modo de saír dos recordos da súa nenez e coller forzas para proporcionarme
tanto a mi como a miña nai, a súa muller e o resto dos seus fillos unha vida
mellor. En canto a Chicho, bueno….estou seguro que cando veu morrer ao “enano
cabrón” como decía él, sentíu por fin, o sentimento que él buscaba.